- μετάλλευμα
- Ορυκτό που συνήθως περιέχει διάφορα μέταλλα σε αρκετή ποσότητα, ώστε να παρουσιάζει βιομηχανικό ενδιαφέρον. Η χρήση των μ. από τη βιομηχανία προϋποθέτει την κατάλληλη κατεργασία (φυσική, χημική ή θερμική).
Τα μέταλλα που συγκροτούν τα μ. βρίσκονται συνήθως σε μορφή χημικών ενώσεων, όπως θειούχων, ανθρακούχων, πυριτιούχων ή και ως μείγματα χημικών ενώσεων ή ακόμα σε μορφή οξειδίων. Αυτές οι ενώσεις των μετάλλων περιέχουν διάφορες άχρηστες ουσίες, δηλαδή ενώσεις μη μεταλλικές, που πρέπει να αφαιρεθούν. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός το μ. υποβάλλεται πρώτα σε επεξεργασία καθαρισμού, απομόνωσης και συγκέντρωσης με διάφορους τρόπους, όπως η θραύση, η λειοτρίβηση, η μαγνητική διαλογή και στη συνέχεια συντελείται διαχωρισμός του μετάλλου ή με πλύση ή με εμφύσηση ρεύματος αέρα ή με τη μέθοδο επίπλευσης, μέσα σε υγρά κατάλληλης πυκνότητας (εμπλουτισμός του μ.). Μετά την ολοκλήρωση όλων αυτών των εργασιών το μέταλλο, που έχει πια απομονωθεί, είναι έτοιμο να υποβληθεί σε μεταλλουργικές επεξεργασίες. Η οικονομική σημασία των μ. δεν είναι πάντοτε η ίδια, αλλά εξαρτάται από την, κατά περιόδους, ζήτηση για τις διάφορες εφαρμογές, οι οποίες προσαρμόζονται στην τεχνολογική εξέλιξη.
Η χώρα μας παρουσιάζει ιδιαίτερο μεταλλευτικό ενδιαφέρον, αφού η μεταλλογενετική δράση υπήρξε έντονη. Πολλά από τα μεταλλοφόρα κοιτάσματά της υπόκεινται σε εντατική και συστηματική εκμετάλλευση, ενώ υπάρχουν και άλλα τα οποία δεν έχει ακόμα ερευνηθεί κατά πόσον είναι εκμεταλλεύσιμα και άλλα τα οποία δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμη. Ωστόσο νέα μεταλλοφόρα κοιτάσματα έρχονται διαρκώς στο φως.
Τα πλουσιότερα μ., με μεγάλη αξία για την εθνική οικονομία της Ελλάδας, είναι οι βωξίτες, τα μεταλλεύματα νικελίου, οι χρωμίτες, τα μεικτά θειούχα μ. γαληνίτη, σφαλερίτη και σιδηροπυρίτη, τα μ. του σιδήρου, του μαγνησίου (λευκόλιθος), του μαγγανίου (πυρολουσίτης), του χαλκοπυρίτη κ.ά.
Μεικτό θειούχο μετάλλευμα από τα μεταλλεία Κασσάνδρας Χαλκιδικής? η ορυκτολογική του σύσταση είναι πολύπλοκη. Αναφέρεται με την επωνυμία BPG (Blende-pyrite-galene) εξαιτίας της περιεκτικότητάς του στα τρία θειούχα ορυκτά σφαλερίτη, σιδηροπυρίτη και γαληνίτη, τα οποία παράγονται με διαφορική επίπλευση.
Σιδηροπυρίτης, από τα μεταλλεία Κασσάνδρας Χαλκιδικής: εξαιτίας της περιεκτικότητάς του σε θείο, χρησιμοποιείται στη βιομηχανία για την παραγωγή θειικού οξέος, ενώ ο σίδηρος ως υποπροϊόν.
Χρωμίτης, από τα μεταλλεία Βούρινου Κοζάνης (μορφή λεοπάρδαλης): σε φυσική κατάσταση η περιεκτικότητά του σε Cr2O3 είναι 20%, γι’ αυτό απαιτεί εμπλουτισμό, οπότε ανεβαίνει σε 53%.
Μεικτό θειούχο μετάλλευμα από τα μεταλλεία Κασσάνδρας Χαλκιδικής? η ορυκτολογική του σύσταση είναι πολύπλοκη. Αναφέρεται με την επωνυμία BPG (Blende-pyrite-galene) εξαιτίας της περιεκτικότητάς του στα τρία θειούχα ορυκτά σφαλερίτη, σιδηροπυρίτη και γαληνίτη, τα οποία παράγονται με διαφορική επίπλευση.
* * *το [μεταλλεύω]1. κάθε ορυκτή ύλη που περιέχει σε σημαντική αναλογία χρήσιμα μέταλλα, τα οποία χρειάζονται φυσική, χημική ή θερμική κατεργασία για να χρησιμοποιηθούν από τη βιομηχανία2. (γενικά) κάθε ορυκτή ύλη που επιδέχεται επικερδή εκμετάλλευση, π.χ. το θείο.
Dictionary of Greek. 2013.